Płatne drogi stanowią ważną część infrastruktury drogowej w Czechach. System ten ma na celu pozyskiwanie funduszy na utrzymanie i modernizację dróg, a także zmniejszenie korków na najbardziej obciążonych odcinkach. W tym artykule omówimy zasady korzystania z płatnych dróg w Czechach dla samochodów osobowych, w tym przepisy, opłaty i sposoby płatności.

1. Które drogi są płatne?
W Czechach płatnymi drogami są głównie autostrady (dálnice) i drogi ekspresowe (rychlostní silnice). Na tych odcinkach pobierana jest opłata od pojazdów o maksymalnej dopuszczalnej masie do 3,5 tony, w tym od samochodów osobowych. Do tego celu używa się tak zwanych winiet elektronicznych (e-vignette), które można nabyć na określony czas.

2. System winiet elektronicznych (e-vignette)
Od 1 stycznia 2021 roku w Czechach wprowadzono system elektronicznych winiet, zastępujący tradycyjne naklejki na szybę. Teraz kierowcy kupują winiety przez internet lub w specjalnych punktach sprzedaży, a informacje o pojeździe są rejestrowane w bazie danych. Podczas przejazdu płatnymi drogami system automatycznie odczytuje numery rejestracyjne pojazdów za pomocą kamer.

2.1. Rodzaje winiet CZ
Dla samochodów osobowych dostępne są różne rodzaje winiet, w zależności od długości ich ważności:
- Winieta 10-dniowa — idealna na krótkie wyjazdy, takie jak wakacje lub tranzyt przez Czechy. Koszt: około 310 CZK (około 13 EUR).
- Winieta 30-dniowa — odpowiednia dla osób, które planują dłuższy pobyt w kraju. Koszt: 440 CZK (około 18 EUR).
- Winieta roczna — dla osób, które często podróżują lub mieszkają w Czechach. Winieta roczna jest ważna przez 365 dni od daty zakupu. Koszt: 1 500 CZK (około 60 EUR). 

2.2. Gdzie kupić winietę?
Winiety elektroniczne można kupić na kilka sposobów:
- Oficjalna strona https://electronic-vignette.cz/pl — to najpopularniejszy sposób zakupu. Podajesz numer rejestracyjny pojazdu, wybierasz rodzaj winiety i płacisz online.
- Punkty sprzedaży na stacjach benzynowych — dostępne w pobliżu granicy oraz przy głównych autostradach.
- Aplikacja mobilna — wygodne rozwiązanie, które dodatkowo oferuje powiadomienia o terminie ważności winiety.

3. Zasady korzystania z płatnych dróg
Dla samochodów osobowych do 3,5 tony obowiązkowe jest posiadanie winiety, gdy korzysta się z płatnych dróg. Wyjątek stanowią niektóre odcinki, na przykład obwodnice większych miast lub drogi, które nie wchodzą w system opłat.

3.1. Kontrola opłat drogowych
Na płatnych drogach zainstalowane są kamery, które odczytują numery rejestracyjne pojazdów i sprawdzają, czy opłata została uiszczona. W przypadku braku opłaconej winiety kierowca może otrzymać mandat.

3.2. Kary za brak winiety
Jeśli kierowca nie opłaci winiety, może zostać nałożona kara w wysokości do 5 000 CZK (około 200 EUR) na miejscu lub do 20 000 CZK (około 800 EUR) w przypadku dalszych postępowań.

4. Zasady dla zagranicznych kierowców
Zagraniczni kierowcy są zobowiązani do zakupu winiety, jeśli planują korzystać z płatnych dróg w Czechach. Procedura zakupu nie różni się od tej dla mieszkańców Czech. Ważne jest, aby numer rejestracyjny został poprawnie wprowadzony podczas zakupu, ponieważ cały system opiera się na rozpoznawaniu tablic rejestracyjnych.

4.1. Tranzyt przez Czechy
Czechy często pełnią rolę kraju tranzytowego podczas podróży po Europie. Jeśli planujesz podróż, na przykład do Austrii lub Niemiec, upewnij się, że wcześniej zakupisz odpowiednią "csehország autópálya matrica" na czas, w którym będziesz przebywać na terytorium Czech.

5. Alternatywne trasy
Dla tych, którzy nie chcą korzystać z płatnych dróg, w Czechach istnieje dobrze rozwinięta sieć bezpłatnych dróg. Trasy te mogą być mniej obciążone, ale zazwyczaj zajmują więcej czasu ze względu na ograniczenia prędkości i liczne miejscowości.

6. Przyszłe zmiany i rozwój systemu
W przyszłości Czechy planują rozszerzenie systemu płatnych dróg i wdrożenie bardziej zaawansowanych technologii poboru opłat, takich jak opłaty za rzeczywiście pokonany dystans. Planuje się także rozbudowę sieci płatnych dróg, aby bardziej równomiernie rozłożyć obciążenie transportowe.

Korzystanie z płatnych dróg w Czechach dla samochodów osobowych jest prostym procesem dzięki systemowi winiet elektronicznych. Ważne jest przestrzeganie przepisów i wcześniejsze zakupienie odpowiedniej "winiety czechy", aby uniknąć mandatów i zapewnić sobie komfortową podróż po kraju.